تعیین طول بازده سرمایه گذاری بخش های مختلف اقتصادی در ایران

جذب سرمایه و سرمایه گذاری، راهی برای تسریع حرکت اقتصادی به سوی توسعه و ایجاد اشتغال است و می تواند به عنوان اهرمی برای شتاب رشد اقتصادی به کار گرفته شود. سرمایه گذار به دلایلی همچون هزینه های مالی، ریالی و ارزی صاحبان سرمایه، فرصت از دست رفته ناشی از زمان، و هزینه های ناشی از هدر رفت دانش فنی و نیروی انسانی ماهر، باید قبل از انتخاب طرح با فضای بخش مورد نظر آشنا باشد. از این رو وجود معیاری برای شناسایی هر چه بهتر بخش های اقتصادی جهت سرمایه گذاری و سنجش مدیران سرمایه گذار ضروری به نظر می رسد. ما در این تحقیق از داده های سرمایه گذاری و ارزش افزوده بخش های مختلف اقتصادی ایران از سال 1338 تا 1386 موجود در سایت بانک مرکزی ایران استفاده نموده، و در آن به بررسی بازده سرمایه گذاری این بخش ها، با تحلیل اثرات سرمایه گذاری بر ارزش افزوده می پردازیم، تا این که بدانیم به طور متوسط چه مدت طول می کشد که سرمایه گذاری اثرات خود را به جای بگذارد، یا این که در چه زمانی می توان شاهد حداکثر اثر گذاری آن باشیم، همچنین این میزان سرمایه گذاری در بلند مدت به چه میزان بر ارزش افزوده این بخش ها اثر گذار است. به منظور تخمین مدل و آزمون فرضیه از نرم افزار اقتصاد سنجی ای ویوس و روش با وقفه آلمون، که روند بازده سرمایه-گذاری را به خوبی در مدل منظور می کند، استفاده نموده ایم. نتایج نشان می دهد که بیشترین طول بازدهی مربوط به بخش هایی است که دولتی می باشند، و کمترین طول بازدهی مربوط به بخش هایی است که حضور بخش خصوصی پررنگ تر است. بیشترین میزان بازدهی بلند مدت به ترتیب متعلق به بخش دولتی و بخش کشاورزی، و کمترین میزان بازدهی بلند مدت به ترتیب متعلق به حمل و نقل، خدمات و بخش های غیر نفتی است. همچنین بازده سرمایه گذاری در بخش های مختلف اقتصادی از یک تابع درجه دوم مقعر تبعیت می کند، بطوریکه سرمایه گذاری بلافاصله بازده خود را نشان نمی دهد -حتی در بخش هایی مانند کشاورزی، حمل و نقل و ارتباطات و صنایع و معادن بازده آنی منفی است- و در طی زمان بازدهی آن افزایش یافته و پس از رسیدن به یک حداکثر بازدهی، در طی زمان بازدهی آن کاهش یافته تا جائیکه دیگر شاهد بازدهی معنادار سرمایه گذاری نباشیم.